Worden zwarte soldaten opnieuw gewist uit de geschiedenis? [update]

DOOR SAMUEL DE KORTE – Op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten, de enige Amerikaanse begraafplaats uit de Tweede Wereldoorlog in Nederland, zijn twee panelen verwijderd uit het bezoekerscentrum. Deze panelen herinneren aan de bijdrage van zwarte Amerikaanse soldaten in de Tweede Wereldoorlog en vertellen het verhaal van één van hen: George H. Pruitt. Het besluit om de panelen te verwijderen zorgt voor felle discussie en veel emotie.

Afro-Amerikanen van het 333rd Field Artillery Battalion, gevangengenomen tijdens de Slag om de Ardennen, december 1944. Bron: Bundesarchiv, Bild 146-2005-0076 / Scheck / CC-BY-SA 3.0

De tekst op een van de panelen is als volgt:

Een strijd op twee fronten: Afro-Amerikaanse soldaten in WOII

Tijdens de Tweede Wereldoorlog voerde het Amerikaanse leger een strikt segregatiebeleid. Ondanks de voortdurende strijd voor burgerrechten in eigen land, in een tijdperk van racistisch beleid, gaven meer dan een miljoen Afro-Amerikanen gehoor aan de oproep om hun vaderland te dienen in elk onderdeel van het Amerikaanse leger.

Hoewel ze voornamelijk in ondersteunende functies moesten dienen, werden ze regelmatig geconfronteerd met de verschrikkingen van de oorlog. In het najaar van 1944 arriveerde de 960e Quartermaster Service Company (QMSC), die voornamelijk uit Afro-Amerikanen bestond in Margraten om graven te delven op de nieuw aangelegde begraafplaats. Eerste luitenant Jefferson Wiggins van de 960e QMSC vertelde over het lijden van de soldaten onder zijn commando die “huilden toen ze de graven dolven… ze waren gewoon zwaar getraumatiseerd.

President Harry S. Truman gaf in 1948 het bevel om de segregatie binnen het Amerikaanse leger af te schaffen. De strijd van Afro-Amerikanen voor burgerrechten was echter nog lang niet voorbij. Veel Afro-Amerikaanse soldaten, waaronder Wiggins, keerden terug naar huis en werden leiders in de burgerrechtenbeweging. Hun prestaties in WOII dienenals een krachtig signaal voor gelijkheid, toen en nu.

George Pruitt. Bron: the Missouri Historical Society, St. Louis

George H. Pruit 
Op het andere paneel staat dat Technicial Fourth Class George H. Pruitt, 43rd Signal Construction Battalion, begraven lag op Vak L, Rij 4, Graf 4.

George H. Pruit werd geboren op 26 maart 1922 in Camden, New Jersey. Op 31 december 1942 nam Pruitt dienst bij het 43ste Signal Construction Battalion.

Op 10 juni 1945 legden Pruitt en zijn kameraden een telefoonlijn aan over een rivier in Bremen. Tijdens de werkzaamheden viel een van hen in de snelstromende rivier. Zonder aarzelen dook Pruitt in het water om hem te redden. Ondanks meerdere pogingen lukte het hem niet om zijn kameraad uit de rivier te halen. De rivier eiste ook het leven van Pruitt. Hij was 23 jaar oud.

George H. Pruitt werd postuum ondershcieden met de Soldier’s Medal. Zijn weduwe Blanche Pruitt, ontving zijn onderscheiding tijdens een Wapenstilstandsviering in zijn geboortestad op 13 november 1945.

Verhitte discussie
In Amerika onder de regering Trump is er de laatste maanden meerdere malen verhitte discussie geweest over erfgoed en herinnering van minderheden. President Trump heeft een dikke streep door het diversiteitsbeleid van zijn voorgangers gezet. Dit raakt emoties, juist omdat het groepen treft die lang buiten beeld zijn gebleven in de geschiedschrijving, zoals de zwarte Amerikaanse soldaten. De discussie in Nederland is complex, omdat de grond van de begraafplaats in Margraten in bruikleen is gegeven aan Amerika en de Nederlandse regering er strikt genomen niks over te zeggen heeft. Voor sommigen is het verwijderen van de panelen een pijnlijk signaal dat het verhaal van zwarte militairen er niet meer toe doet, terwijl anderen het besluit verdedigen als onderdeel van een nieuw, uniform herdenkingsbeleid, waarbij iedereen gelijk behandeld wordt.

Het probleem is echter dat de ervaringen van zwarte Amerikaanse soldaten anders zijn dan de belevingen van witte Amerikaanse soldaten. Door ze gelijk te behandelen, terwijl de ervaringen van één groep in het verleden minder benoemd zijn geweest, loop je het risico dat er een vertekend beeld van de geschiedenis ontstaat.

Officieel wordt door de ABMC (American Battlefield Monument Commission) gezegd dat de panelen regelmatig gerouleerd worden. Zo kunnen meerdere verhalen verteld worden in dezelfde ruimte. De vraag is, zelfs als het paneel van Pruitt om deze reden verwijderd is, waarom dan ook het andere paneel over de segregatie in het Amerikaanse leger verwijderd moest worden.

Meer dan decoratie
De panelen zijn meer dan decoratie. In het bezoekerscentrum in Margraten informeren zij bezoekers over de Tweede Wereldoorlog en de soldaten die daar begraven zijn. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog is er weinig aandacht geweest voor de bijdrage en ervaringen van zwarte soldaten. Denk bijvoorbeeld aan de film Saving Private Ryan. Er is veel oog voor detail, maar er zijn geen zwarte Amerikaanse soldaten te zien in de film! Met de verwijderde panelen zorgde de begraafplaats ervoor dat er ook ruimte is voor de ervaringen van zwarte Amerikaanse soldaten. Dit draagt bij aan een complete en eerlijke geschiedschrijving. Verwijdering voelt voor velen als een stap in de verkeerde richting: alsof zwarte soldaten opnieuw uitgewist worden in de geschiedenis.

Update 19/11
Tijdens een bezoek aan de begraafplaats, op 17 november 2025, zag ik in het bezoekerscentrum een paneel over een zwarte Amerikaanse soldaat, Willmore Mack van het 784e Tankbataljon, en een paneel over een vrouw, Wilma R. Vinsant. Zij is een van de vier vrouwen die op de begraafplaats begraven ligt. Medewerkers wezen mij op andere zwarte infanterievrijwilligers die hier begraven zijn. Dit alles suggereert dat de ABMC een poging doet om gemarginaliseerde groepen te vertegenwoordigen door middel van wisselende panelen, maar het paneel met historische context over segregatie in het Amerikaanse leger ontbreekt nog steeds.

Na zijn bezoek op 17 november verdedigde de Amerikaanse ambassadeur Joe Popolo publiekelijk de ABMC en de roulerende panelen. Hij wees op de herdenking van Afro-Amerikaanse offers, maar hield vol dat de panelen niet bedoeld zijn "om een agenda te promoten die Amerika bekritiseert", en noemde kritiek op de ABMC of het bestuur "ongepast" en "onvoldoende geïnformeerd". Deze reactie laat een groter probleem zien, namelijk dat historische feiten en context over segregatie en racisme in het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog worden beschouwd als politieke vooringenomenheid of negatieve kritiek.

Zolang er geen plan is voor regelmatige zichtbaarheid van panelen die de zwarte bevrijders eren en de historische context uitleggen waarin zij dienden, lopen de unieke ervaringen en problemen die zwarte Amerikaanse soldaten ervoeren het risico uit het publieke geheugen te worden gewist. Herdenking gaat niet alleen om het eren van individueel heldendom, maar ook om het informeren van bezoekers over de "strijd op twee fronten" voor vrijheid en gelijkheid waarmee deze soldaten te maken kregen. Het documenteren van segregatie en discriminatie is een historisch feit, geen "agenda". Het zuiveren van het verleden ondermijnt zowel het historisch begrip als de volledige bijdrage en opoffering van deze Amerikanen.

Over de auteur:
Samuel de Korte, historicus, schreef meerdere boeken over zwarte Amerikaanse soldaten in de Tweede Wereldoorlog. Onder andere over het 614th Tank Destroyer Battalion, de Tuskegee Airmen, en het 452nd Anti-Aircraft Artillery Battalion.